Μοντέρνοι –δύσκολοι- καιροί

Αν περπατήσει κανείς χώρους αναψυχής που διαμορφώθηκαν σχετικά πρόσφατα δύσκολα θα βρει κατασκευές ή υπηρεσίες που να προσφέρονται δωρεάν. Στις πλατείες και τα αλσύλλια θα βρει μόνο παλιά ξεχαρβαλωμένα παγκάκια. Αν βρει πλακοστρωμένα πεζοδρόμια ή μονοπάτια για περίπατο θα λείπουν πλάκες ή θάχουν μείνει μπάζα από κάποιο έργο, ή θα είναι λερωμένα με ακαθαρσίες -δεσποζόμενων συνήθως- σκύλων. Στις παιδικές χαρές η εικόνα συνήθως δείχνει εγκατάλειψη. Στις ακτές δεν υπάρχουν εξυπηρετήσεις για τους λουόμενους κλπ κλπ.

Όταν ιδιωτικοποιείται το κοινωνικό αγαθό…

Από την άλλη πλευρά στις περισσότερες πλατείες, καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος τους πάρα πολλά καθίσματα, αποτελόντας μάλιστα το κυρίαρχο αισθητικό τους χαρακτηριστικό! Αρκετά μαγαζιά προσφέρουν παιχνιδότοπους συνδυασμένους με καφετέριες και καλύπτουν με το αζημίωτο το κενό από τις εγκατειλημένες παιδικές χαρές. Η άσφαλτος εξάλλου καταλαμβάνει τα πάντα, μπορεί κανείς να πάει παντού με το αυτοκίνητο, αλλά δεν ισχύει καθόλου το ίδιο για τα πεζοδρόμια, που είναι ως επί το πλείστον απροσπέλαστα. Οι οργανωμένες πλαζ κυριαρχούν όλο και περισσότερο. Κάθε αμμουδιά στρώνεται με ξαπλώστρες και ομπρέλες, ενώ οι πιο αξιόλογες παραλίες δεν είναι διαθέσιμες παρά μόνο με εισιτήριο. Φτάσαμε σε σημείο ώστε εκτάσεις που απαλλοτριώθηκαν για δημόσια ωφέλεια να δίνονται σε ιδιώτες με προνομιακούς-μονοπωλιακούς όρους να τους διαμορφώσουν ή να τους μετατρέπουν οι ΟΤΑ σε εμπορικές επιχειρήσεις και είτε να τις εκμεταλλεύονται οι ίδιοι ή να τις μισθώνουν σαν τέτοιες.
Δεν υπάρχει αντίρρηση να αποκτούν οι ΟΤΑ κάποια έσοδα από την εκμετάλλευση μερικών μόνο εκτάσεων και είναι μάλλον απίθανο να έχουν έσοδα οι δήμοι αν μετατραπούν σε επιχειρηματίες και εκμεταλλεύονται οι ίδιοι αυτούς τους χώρους. Αυτό που είναι ανησυχητικό είναι η τάση, αφού στη συντριπτική πλειοψηφία των νέων έργων αυτά ανατίθενται με δικαίωμα εκμετάλλευσης από τον εργολήπτη. Ακόμη και τα έργα υποδομής προσφέρονται στο κοινό με αντίτιμο. Το κράτος στο σύνολό του διαθέτει πόρους για όλο και πιο ιδιαίτερες κατηγορίες έργων, ενώ έργα που έκανε χθες και τα απέδιδε ελεύθερα στο κοινό, τώρα τα δίνει σε ιδιώτες που ζητούν αντάλλαγμα. Ίσως αύριο και η καθαριότητα να δοθεί σε ιδιώτες ή η συντήρηση των σχολείων, μεθαύριο οι συγκοινωνίες κλπ. Επιβάλλεται να ανακοπεί αυτή η τάση, ώστε μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις να συνεχιστεί αυτό το φαινόμενο, της ιδιωτικοποίησης και κερδοσκοπικής εκμετάλλευσης του δημόσιου χώρου και γενικά των κοινωνικών αγαθών. Ένα σημαντικό κομμάτι των φυσικών πόρων πρέπει να είναι διαθέσιμο και στους φτωχότερους πολίτες.

…Η τέχνη γίνεται δημόσιο «εμπόρευμα».

Οι ΟΤΑ έτσι απέκτησαν διάφορα αναψυκτήρια, θέατρα και αμφιθέατρα και τα καλοκαίρια γεμίζουν διάφορα σχήματα (μουσικά, θεατρικά κλπ.) από επαγγελματίες καλλιτέχνες, οι οποίοι ακόμη και όταν δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό η ποιότητα είναι πάρα πολύ μέτρια, χώρια που οι «γαλάζιοι» δήμαρχοι έχουν περίπου τις ίδιες προτιμήσεις σε καλλιτέχνες, και οι «πράσινοι», οι «ροζ» και οι «κόκκινοι» αντίστοιχους. Η υπόθεση αν το πολυψάξει κανείς μπορεί να προχωρήσει και σε σκανδαλώδες βάθος, αφού οι καλλιτεχνικές προτιμήσεις των ΟΤΑ μάλλον παραπέμπουν σε κομματικές λίστες αρεστών [σε κομματικά κέντρα] καλλιτεχνών κάτι αρκετά μεσαιωνικό σαν το “index librorum prohibitorum” τον κατάλογο απαγορευμένων βιβλίων από την ιερά εξέταση, από την άλλη όψη. Οι καλλιτέχνες αυτοί ζουν από αυτή την καλοκαιρινή δραστηριότητα (αυτό δεν είναι κακό) και δεν ψάχνουν κάτι καλύτερο (αυτό είναι κακό) και βολεύονται όπως – όπως υποκουλτουριάρικα με μεγάλο κόστος των ΟΤΑ (αυτό είναι ακόμη χειρότερο).

Το πρόβλημα στο βάθος του εντοπίζεται στην ποιότητα. Δεν αρκεί να είναι «δικός μας» ο κρατικοδίαιτος καλλιτέχνης ή ο ατζέντης του. Αν δεν κάνει καλή δουλειά, αν κάνει απλά την αρπαχτή του και εξαργυρώνει κομματικά γραμμάτια, απλά δεν μας κάνει, μας «χαλάει».

Σύμφωνοι: Να δει ο κόσμος 1-2 καλές παραστάσεις ή συναυλίες στην πόλη του, αλλά αν οι υπόλοιπες δεν βλέπονται (ή δεν ακούγονται) ας ανοίξει επιτέλους ο δρόμος για νέους καλλιτέχνες, ερασιτέχνες, ν’ ανοίξουν τα δικά τους φτερά στην πόλη τους και τις γειτονικές πόλεις, να παρουσιάσουν τη δουλειά τους σε φίλους τους και γνωστούς και όσους θέλουν να τους χαρούν, στο κάτω – κάτω θα στοιχίσουν και φτηνότερα…